Angio-oedeem of Quinckes Oedeem is een verzameling van vormen van angio-oedeem die veroorzaakt worden door onder andere histamine.  

AE/QE

Angio-oedeem is een vochtophoping in de huid of de slijmvliezen. Dit vocht komt uit lekkende bloedvaten. Er lekt altijd wat vocht uit de bloedvaten om de weefsels van voedingsstoffen te voorzien. Bij angio-oedeem lekt er echter meer vocht dan kan worden opgenomen. Hierdoor ontstaat zwelling. Angio-oedeem ontstaat vaak vrij plotseling en verdwijnt meestal vanzelf weer binnen een dag of twee. Zwellingen kunnen zich op allerlei plekken voordoen, bijvoorbeeld de tong, het gezicht en de darmen. Een zwelling van de darmen kan zeer pijnlijk zijn. De darmen kunnen hierdoor verstopt raken. Een zwelling van de tong of de keel kan een verstikkend gevoel geven en zelfs levensbedreigend zijn.

Er zijn verschillende soorten angio-oedeem die elk hun eigen symptomen hebben.

Angio-oedeem veroorzaakt door histamine

Deze vorm van angio-oedeem ontstaat door stoffen die vrijkomen door een allergie of een overgevoeligheidsreactie, dit is vooral histamine. Bij deze vorm van angio-oedeem is meestal sprake van jeuk, galbulten of netelroos.
Als behandeling wordt meestal een combinatie van anti-histaminica voorgeschreven, bestaande uit: H1-anti-histaminica. Dit zijn de bekende anti-allergie-tabletten, zoals (levo)cetirizine, (des)loratadine, fexofenadine etc. Deze tabletten blokkeren de werking van histamine die vrijkomt uit de mestcel. Ze geven meestal weinig bijwerkingen, maar vanwege de hoge dosis kun je wel last hebben van vermoeidheidsklachten. Vaak zijn die snel weer weg, maar als ze aanhouden, is het verstandig contact op te nemen met je arts. Deze H1-anti-histaminica wordt vaak gecombineerd met H2-anti-histaminica, zoals famotidine. De combinatie van H1-anti-histaminica en H2-anti-histaminica zorgt ervoor dat de klachten beter onderdrukt worden. Als bekend is welke stof bij jou het angio-oedeem veroorzaakt, is het natuurlijk verstandig om te proberen die stof te vermijden.
Mocht het met alle hierboven staande middelen niet lukken om de klachten voldoende te onderdrukken, dan kan de arts kiezen voor een behandeling met omalizumab (Xolair). Dit medicijn wordt door middel van een onderhuidse injectie 1 keer per 4 weken toegediend. Het middel onderdrukt de afweerreacties van het lichaam die het gevolg zijn van een allergie.

Angio-oedeem veroorzaakt door een infectie of een ontsteking

Deze vorm ontstaat door stoffen die vrijkomen door een infectie of een ontsteking. Vooral cytokines spelen een grote rol. Als je dit type angio-oedeem hebt, voel je je waarschijnlijk niet fit, heb je wellicht koorts en pijn. Qua behandeling zal eerst de ontsteking of infectie gevonden moeten worden om die te kunnen behandelen.

Angio-oedeem veroorzaakt door overactieve plasma-eiwitten

Deze vorm van angio-oedeem ontstaat door het overactieve plasma-eiwit bradykinine. Vaak gaat het hier om een erfelijke variant van angio-oedeem. Jeuk of koorts komen meestal niet voor. Bij deze vorm is het niet zinvol om anti-histaminica te gebruiken.

Angio-oedeem door medicatie

Angio-oedeem kan een bijwerking zijn van bepaalde medicijnen. Meestal gaat het om een bijwerking van ACE remmers. Dit zijn medicijnen die worden voorgeschreven als bloeddrukverlager. Meestal ontstaat het angio-oedeem in de eerste 3 maanden dat ACE remmers worden gebruikt, maar het kan ook pas na jaren optreden.
Ook NSAID’s (pijnstillers zoals ibuprofen, naproxen en diclofenac) kunnen een zwelling uitlokken. Vaak gaat het dan om een zwelling van de oogleden. Daarnaast kan ook netelroos voorkomen. De reactie kan nog enkele uren na het innemen van deze middelen ontstaan, waardoor soms niet duidelijk is wat de oorzaak van de zwelling is.

Idiopathisch angio oedeem

Bij een groot deel van de mensen die plotseling angio-oedeem krijgen, is geen duidelijke oorzaak te vinden. Dan spreken we van idiopathisch angio-oedeem. 

Urticaria

Bij mensen met niet-erfelijk angio-oedeem komt urticaria vaak voor.
Urticaria is een huidafwijking. In de volksmond wordt dit ook wel galbulten of netelroos genoemd. Dit wordt veroorzaakt doordat mestcellen in de huid, die vol zitten met histamine, zich ontdoen van die histamine. Daardoor gaan kleine haarvaatjes in de huid plaatselijk openstaan.
De bulten lijken een beetje op de bultjes die door brandnetels veroorzaakt worden. Ze zijn allemaal anders van grootte en van vorm. Sommige zijn maar een paar millimeter groot, terwijl andere een paar centimeter groot kunnen zijn. Samen kunnen ze grotere bulten vormen, soms wel zo groot als een hand of nog groter. De bulten kunnen enorm jeuken, maar er kan ook sprake zijn van een branderig gevoel of pijn. Meestal verdwijnen de bulten binnen enkele uren en anders vrijwel altijd binnen 24 uur. Soms komen ze op een andere plaats op het lichaam weer op.
Als de klachten korter dan 6 weken aanwezig zijn, of als ze er slechts af en toe zijn met vaak weken of maanden ertussen, spreken we van acute urticaria. Als de urticaria vrijwel voortdurend aanwezig is gedurende 6 weken of langer, spreken we van chronische urticaria.

Wat bij al deze vormen van angio-oedeem handig kan zijn, is het bijhouden van een soort dagboekje. Schrijf eens op wat je allemaal doet op een dag, waar je bent, wat je eet of drinkt, welke geneesmiddelen je gebruikt (vergeet ook vooral de huismiddeltjes niet) en wat voor weer het is. Maak daarnaast foto’s van de zwellingen en/of de huidafwijkingen.
Zo kun je je arts goed informeren over de klachten die je hebt. Dit kan bijdragen tot het sneller stellen van een diagnose.